Υπερουριχαιμία

Το ουρικό οξύ είναι μία ουσία που παράγεται φυσιολογικά από τον οργανισμό και αποτελεί προϊόν καταβολισμού των πουρινών.

Το ουρικό οξύ συντίθεται κυρίως στο ήπαρ από τις πουρίνες που έχουν προκύψει είτε από τη φυσιολογική καταστροφή των κυττάρων του σώματος είτε από την κατανάλωση τροφίμων και ροφημάτων υψηλής περιεκτικότητας σε αυτές.

Το μεγαλύτερο μέρος του ουρικού οξέος αποβάλλεται από το ουροποιητικό σύστημα μέσω των ούρων και το υπόλοιπο από το γαστρεντερικό σύστημα.

Αυξημένη παραγωγή ουρικού οξέος από τον οργανισμό οδηγεί σε αδυναμία φυσιολογικής αποβολής του, αύξηση της συγκέντρωσης του στο αίμα – σε υψηλότερα επίπεδα από 6,8 mg/dl).

Η υπερουριχαιμία θεωρείται παθολογική κατάσταση και μπορεί εύκολα να ανιχνευθεί μέσω μιας απλής εξέτασης αίματος. Πολύ συχνά η υπερουριχαιμία είναι μια κατάσταση ασυμπτωματική. Αν εκδηλωθούν συμπτώματα αυτά είναι πόνος στις αρθρώσεις που οφείλεται σε συσσώρευση κρυστάλλων ουρικού οξέως (ουρική αρθρίτιδα), οίδημα και ερυθρότητα στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού (ποδάγρα), επώδυνη ούρηση ή και αιματουρία (συσσώρευση πέτρας στα νεφρά).

Η αντιμετώπιση της ουρικής αρθρίτιδας επιβάλει την καθοδήγηση από ειδικό γιατρό και διαιτολόγο με σκοπό να ελεγχθούν τα επίπεδα του ουρικού οξέος στο αίμα.

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΑ ΦΑΣΗ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ, στόχος είναι ο περιορισμός των διαιτητικών πουρινών ημερησίως στα 100-150 mg, αντί των 600 – 1000 mg πουρινών που εμπεριέχει μια συνήθης δίαιτα/ημέρα.

ΓΕΝΙΚΑ Συνιστάται :

• Παντελής αποφυγή των τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε πουρίνες (100-1000 mg/100 γρ τροφίμου) :

• Αυγοτάραχο, ταραμάς, ταραμοσαλάτα, χαβιάρι.

• Μικρά σε μέγεθος και άλλα ψάρια (αντζούγιες, ρέγκες, σαρδέλες, σκουμπρί, κολιός, μαρίδα, πέστροφα, μπακαλιάρος).

• Θαλασσινά, Μαλάκια & οστρακοειδή (χτένια, καραβίδες, αστακός).

• Εντόσθια (καρδιά, νεφροί, μυαλά, συκώτι, πνευμόνια, γλυκάδια, γλώσσα κ.α.).

• Κυνήγι (πέρδικα, φασιανός, ορτύκια, λαγός, κουνέλι, ελάφι κ.α.).
  
  
• Σάλτσα από κρέας.

• Ζωμός (κρέατος, ψαριού, πουλερικών).

• Εκχύλισμα μαγιάς.

• Περιορισμός (σε ποσότητα έως 90 γρ κρέατος, ψαριού, πουλερικού ή ½ φλιτζάνι οσπρίου, λαχανικού ημερησίως) των τροφίμων μέτριας περιεκτικότητας σε πουρίνες (9-100 mg/100 γρ τροφίμου) :

• Κόκκινο κρέας & αλλαντικά (μοσχάρι, αρνί, χοιρινό, μπέικον κ.α.).

• Ψάρια (εκτός όσων αναγράφονται παραπάνω).

• Πουλερικά (κοτόπουλο, γαλοπούλα, πάπια, χήνα).

• Οστρακοειδή (στρείδια, μύδια, γαρίδες).

• Ψωμί και ζυμαρικά ολικής άλεσης.

• Βρώμη.

• Λαχανικά (ντομάτα, σπανάκι, σπαράγγια, φασολάκια, μανιτάρια, μπρόκολο, κουνουπίδι, λάχανο, αρακάς, λαχανάκια Βρυξελών).
• Όσπρια (φασόλια, φακές, μπιζέλια, ρεβίθια και παράγωγα όπως χούμους).
• Ξηροί καρποί (φιστίκια, κάσιους, σουσάμι κ.α.) και παράγωγα (ταχίνι, φυστικοβούτυρο κ.α.).

• Διατήρηση επαρκούς πρόσληψης υδατανθράκων (ψωμί, δημητριακά, ρύζι, ζυμαρικά, λαχανικά, φρούτα) προκειμένου να καλυφθούν επαρκώς οι ημερήσιες ενεργειακές ανάγκες.

• Περιορισμός του λίπους (γαλακτοκομικά χαμηλά σε λιπαρά, άπαχο κρέας, ψάρι και πουλερικά, απομάκρυνση της πέτσας και του ορατού λίπους).

• Καθημερινή μέτριας έντασης άσκηση.

• Παντελής αποφυγή του αλκοόλ.

• Σταδιακή απώλεια του περιττού βάρους με απαραίτητα σταθερές ώρες γευμάτων και αποφυγή μακρών διαστημάτων νηστείας.

• Επαρκής πρόσληψη υγρών, κυρίως νερού (τουλάχιστον 2 λίτρα καθημερινά).

• Αποφυγή μεγάλων γευμάτων, ιδιαίτερα τις βραδινές ώρες.

• Έμφαση στην κατανάλωση προϊόντων σόγιας καθώς, η σόγια αποτελεί την καταλληλότερη πηγή πρωτεΐνης για ασθενείς με υπερουριχαιμία αφού έχει την ιδιότητα να αυξάνει την απέκκριση και κάθαρση του ουρικού οξέος μέσω των νεφρών.

• Παντελής αποφυγή τροφίμων τα οποία έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν την οξύτητα του αίματος (πολύ καυτερά και λιπαρά τρόφιμα, τηγανιτά, υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης και τσαγιού) που παρά το χαμηλό τους περιεχόμενο σε πουρίνες πιθανότατα επιδεινώνουν μία κρίση ουρικής αρθρίτιδας.

• Καθημερινή κατανάλωση τροφίμων χαμηλής περιεκτικότητας σε πουρίνες (0-50 mg/100 γρ.) (με μέτρο, μόνο για να αποφύγουμε την πρόσληψη βάρους).

• Ψωμί & δημητριακά (Ρύζι, μακαρόνια, λαζάνια, χυλοπίτες, καλαμπόκι, κριθάρι, σιτάρι, πλιγούρι, σίκαλη).

• Γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλών λιπαρών.

• Φρούτα (εκτός αβοκάντο)

• Λαχανικά (εκτός των προαναφερόμενα δηλαδή μαρούλι, ρόκα, αγγούρι, λάχανο, καρότο κ.α.).

• Ελιές & ελαιόλαδο.

• Χυμούς φρούτων φρέσκους.

• Τουρσιά.

• Αυγά.

• Βούτυρο, Μαργαρίνη (με μέτρο λόγω της πιθανότητας να συμβάλουν στην αύξηση βάρους).

• Αλάτι & μπαχαρικά.

• Ξύδι.

• Καφές & Κακάο.

• Σοκολάτα (με μέτρο λόγω της πιθανότητας να συμβάλει στην αύξηση βάρους).

• Παγωτό (με μέτρο λόγω της πιθανότητας να συμβάλει στην αύξηση βάρους).

• Μέλι & Μαρμελάδες (με μέτρο λόγω της πιθανότητας να συμβάλουν στην αύξηση βάρους).

• Ζελέ.

• Ζάχαρη (με μέτρο λόγω της πιθανότητας να συμβάλει στην αύξηση βάρους).

• Αναψυκτικά (με μέτρο λόγω της πιθανότητας να συμβάλουν στην αύξηση βάρους).